Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón, một số nguyên nhân chính khiến trẻ bị táo bón như sau:
- Do chế độ ăn uống: ăn quá ít, ăn không đủ lượng, ăn ít chất xơ, không ăn rau củ quả, ăn nhiều chất đạm, uống ít nước, uống sữa công thức quá đặc hoặc pha sai tỉ lệ, hướng dẫn.
- Do thuốc: canxi, sắt, kháng sinh, ...
- Do bệnh toàn thân: thiếu máu, còi xương, suy dinh dưỡng.
- Do bệnh tiêu hóa: phình to đại tràng, hẹp ruột, tắc ruột, hẹp hậu môn, hẹp đại tràng, nứt kẽ hậu môn bẩm sinh, dị tật hậu môn bẩm sinh, ...
- Do bệnh thần kinh: bệnh não bẩm sinh, bại não, tổn thương vùng cùng cụt, thoát vị màng não tủy.
Tùy vào nguyên nhân gây táo bón sẽ có phương thức điều trị khác nhau. Tuy nhiên, cần chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ táo bón với chế độ như sau:
- Ăn đủ lượng, đủ bữa mỗi ngày.
- Ăn nhiều chất xơ từ trái cây và rau: Phần lớn các loại rau quả cung cấp một lượng lớn chất xơ, trong đó một số còn có khả năng hỗ trợ đại tiện, giúp nhuận tràng tốt như rau dền, rau mồng tơi, rau lang, cam, bưởi, chuối, đu đủ, ...
- Không nên ăn một số loại trái cây, củ có khả năng gây táo bón như cà rốt, hồng xiêm, ...
- Uống đủ nước: Với trẻ bị táo bón, uống đủ nước rất quan trọng giúp khắc phục chứng táo bón. Tuy nhiên cần lưu ý, với trẻ dưới 6 tháng tuổi và còn bú mẹ hoàn toàn thì không cần uống thêm nước. Thay vào đó, người mẹ cần thay đổi chế độ ăn, tăng cường chất xơ từ rau và trái cây, uống nhiều nước, hạn chế những chất có tính kích thích và gây mất nước. Với trẻ từ 6 - 12 tháng tuổi và đang ăn dặm, uống 200 - 300ml nước/ngày; trẻ 1 - 3 tuổi, uống 500 - 600ml nước/ngày; trẻ 3 - 5 tuổi, uống 1 lít nước/ngày; trẻ 6 - 10 tuổi, uống 1,2 - 1,5 lít nước/ngày; trẻ lớn trên 10 tuổi, uống tương đương người lớn từ 1,5 - 2 lít nước/ngày.
- Với trẻ bị táo bón do dùng sữa công thức, có thể thay đổi loại sữa có bổ sung và tăng cường chất xơ hoặc men đường ruột.
- Uống thêm nước trái cây hoặc rau xanh.
Chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ táo bón cần cho trẻ uống đủ nước, ăn nhiều chất xơ như trái cây và rau xanh, sẽ hạn chế và khắc phục tình trạng táo bón.
Táo bón là tình trạng mà nhiều trẻ mắc phải, nhất là trong thời kỳ trẻ bắt đầu ăn dặm. Vì thế các bậc cha mẹ cần nắm rõ các triệu chứng và có chế độ dinh dưỡng điều chỉnh phù hợp. Nếu táo bón kéo dài khiến trẻ biếng ăn và khó chịu cần đưa trẻ đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị, tránh để các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.